Rialachas agus Riarachán

Tionólann údaráis áitiúla cruinnithe éagsúla chun a ngnó oifigiúil a dhéanamh ar féidir leat féin agus leis na meáin nuachta freastal orthu.

Cuireann údaráis áitiúla grúpaí beartais chorparáideacha ar bun agus tacaíonn siad leo chun an obair a dhéanann coistí beartais straitéiseacha a chomhordú agus molann siad beartas foriomlán comhaontaithe don chomhairle.

Cuireann údaráis áitiúla coistí beartais ar bun inar féidir le comhairleoirí tofa agus ionadaithe ó ghrúpaí sóisialta, eacnamaíocha, cultúrtha, comhshaoil, pobail agus deonacha comhairle a thabhairt ar bheartas na comhairle, agus an beartas sin a fhorbairt agus a athbhreithniú.

Soláthraíonn údaráis áitiúla faisnéis cothrom le dáta don phobal faoi sheirbhísí, ghníomhaíochtaí agus imeachtaí trí bhealaí éagsúla meán, lena n-áirítear láithreáin ghréasáin, ardáin meán sóisialta, raidió, preaseisiúintí agus seirbhísí foláirimh.

Foilsíonn údaráis áitiúla pleananna cúig bliana chun a bhfís, a mbeartais agus a gcuspóirí a leagan amach maidir le treoir fhadtéarmach an údaráis áitiúil.

Foilsíonn údaráis áitiúla ráitis a thugann breac-chuntas ar a ndualgas agus a dtiomantas leanaí a chosaint i seachadadh seirbhísí údaráis áitiúil trí leas ginearálta, sláinte agus sábháilteacht leanaí a chur chun cinn, nósanna imeachta bainistíochta agus treorach sábháilte a fhorbairt, agus Oifigigh Idirchaidrimh Ainmnithe um Chosaint Leanaí a cheapadh.

Foilsíonn údaráis áitiúla buanorduithe chun na rialacha a rialaíonn cruinnithe comhairle a leagan amach.

Foilsíonn údaráis áitiúla fodhlíthe a thugann breac-chuntas ar na rialacha a bhaineann le reiligí, páirceáil, luasteorainneacha, corr-thrádáil, madraí agus capaill a rialú, agus réimsí seirbhíse eile.

Foilsíonn údaráis áitiúla fógraí poiblí chun daoine a chur ar an eolas faoi chomhairliúcháin phoiblí, oibreacha bóthair agus bóithre dúnta, Clár na dToghthóirí, ceannach éigeantach tailte, rátaí tráchtála a shocrú, agus gníomhaíochtaí eile.

Foilsíonn údaráis áitiúla miontuairiscí cruinnithe comhairle agus cruinnithe poiblí eile chun an pobal a chur ar an eolas faoi ghníomhaíochtaí na comhairle agus chun taifead a dhéanamh de ghnó oifigiúil na comhairle.

Foilsíonn údaráis áitiúla tuarascálacha bliantúla ina dtugtar sonraí faoina ngníomhaíochtaí, éachtaí agus feidhmíocht ar fud gach réimse seirbhíse.

Foilsíonn coistí iniúchóireachta an údaráis áitiúla tuarascálacha bliantúla ina bhfuil sonraí faoi thuairisciú bainistíochta airgeadais agus buiséid, rialuithe iniúchta inmheánaigh, bainistíocht riosca agus rialachas corparáideach.

Foilsíonn údaráis áitiúla pleananna bliantúla chun na bearta atá beartaithe acu a dhéanamh a leagan amach d’fhonn a ngealltanais a chomhlíonadh maidir le seirbhísí éifeachtúla ar ardchaighdeán a sholáthar.

Foilsíonn údaráis áitiúla straitéisí chun cumarsáid éifeachtach agus thráthúil a sholáthar do pháirtithe leasmhara.

Foilsíonn údaráis áitiúla nuashonruithe míosúla agus ráithiúla óna bpríomhfheidhmeannaigh ar ghníomhaíochtaí, dul chun cinn agus staitisticí i ngach réimse seirbhíse údaráis áitiúil.

Foilsíonn údaráis áitiúla scéimeanna chun cur síos a dhéanamh ar an gcaoi a mbunaíonn agus a mbainistíonn siad coistí um beartais straitéiseacha.

Féadfaidh údaráis áitiúla treoirlínte faisnéise a ullmhú maidir le himeachtaí a reáchtáil ar mhaoin údaráis áitiúil.

Déanann údaráis áitiúla bainistíocht ar thoghcháin áitiúla ina dtoghtar iarrthóirí rathúla ar an gcomhairle chun ionadaíocht a dhéanamh dá bpobal mar chomhairleoirí go ceann cúig bliana.

Foilsíonn údaráis áitiúla clár poiblí na ndaoine incháilithe agus cláraithe go léir atá i dteideal vótáil i dtoghcháin agus reifrinn áitiúla, náisiúnta agus Eorpacha.

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh chuig an údarás áitiúil le bheith ar Chlár na dToghthóirí agus ar an gClár Forlíonta má tá tú incháilithe vótáil i dtoghcháin agus reifrinn áitiúla, náisiúnta agus Eorpacha. Féadfaidh tú a iarraidh freisin go ndéanfar do chuid faisnéise pearsanta a nuashonrú nó a cheartú nó vóta speisialta nó vóta poist a iarraidh.

Ullmhaíonn údaráis áitiúla pleananna chun toghcheantair, rannáin toghcháin, ceantair vótaíochta agus bailte fearainn do thoghcháin áitiúla agus na Dála a shainaithint, agus an áit vótála ceaptha do gach ceantar vótála. Féadfaidh tú ionchur a bheith agat sna pleananna trí chomhairliúchán.

Foilsíonn údaráis áitiúla sonraí maidir le toghcheantair, rannáin toghcháin, ceantair vótaíochta agus bailte fearainn do thoghcháin áitiúla agus na Dála, agus an áit vótála ceaptha do gach ceantar vótála.

Foilsíonn údaráis áitiúla treoracha i nGaeilge, i mBéarla agus i roinnt teangacha Eorpacha chun a mhíniú conas a oibríonn córas vótála na hÉireann agus conas is féidir leis an bpobal a gceart vótála a fheidhmiú.

Féadfaidh údaráis áitiúla fáiltithe cathartha a óstáil chun aitheantas a thabhairt d’éachtaí agus rannchuidiú duine aonair, grúpa nó eagraíochta leis an tsochaí ar leibhéal áitiúil, náisiúnta nó idirnáisiúnta.

Féadfaidh údaráis áitiúla leabhair chomhbhróin a oscailt chun ligean don phobal a gcomhbhrón a chur in iúl nuair a fhaigheann figiúr poiblí bás nó má tharlaíonn mórtheagmhas tragóideach.

Déanann údaráis áitiúla, i dteannta le páirtithe leasmhara eile, sláinte agus sábháilteacht an phobail a bhainistiú trí fhoirgnimh agus ghníomhaíochtaí oibre an údaráis áitiúil a iniúchadh go rialta, timpistí agus eachtraí a imscrúdú agus gníomhú go cuí ina leith sin.

Foilsíonn údaráis áitiúla clár poiblí maidir le freastal ag comhairleoirí ar chruinnithe comhairle, cruinnithe coistí, oiliúint agus comhdhálacha.

Foilsíonn údaráis áitiúla clár poiblí d’íocaíochtaí le comhairleoirí, lena n-áirítear tuarastail, liúntais, taisteal agus cothú, agus costais a bhaineann le hoiliúint agus comhdhálacha.

Coinníonn údaráis áitiúla clár poiblí ina bhfuil sonraí faoi leasanna airgeadais agus leasanna eile a nochtann comhairleoirí agus fostaithe ábhartha na comhairle chun caighdeáin ionracais, iompair agus imní a chomhlíonadh do leas an phobail.

Coinníonn údaráis áitiúla clár oifigeach atá údaraithe chun faisnéis a sholáthar don phobal agus do bhrústocairí.

Foilsíonn údaráis áitiúla cóid iompair náisiúnta d’fhostaithe agus do chomhairleoirí údaráis áitiúil chun muinín an phobail sa rialtas áitiúil a chosaint.

Foilsíonn údaráis áitiúla tuarascálacha chun sonraí a sholáthar maidir leis an gcaoi a gcomhlíonann siad an Cód Caiteachais Phoiblí chun caighdeáin chearta a choinneáil agus luach ar airgead a fháil i gcás ina bhfuil airgead poiblí á chaitheamh nó á infheistiú.

Foilsíonn údaráis áitiúla ráitis bhliantúla chun sonraí a sholáthar faoi shíntiúis pholaitiúla a fuair comhairleoirí i rith na bliana roimhe sin.

Tacaíonn údaráis áitiúla le coistí iniúchóireachta maidir le hathbhreithniú agus monatóireacht a dhéanamh ar phróisis tuairiscithe airgeadais, rialuithe iniúchta inmheánaigh, bainistíocht riosca, torthaí agus moltaí an Choiste Iniúchóireachta Maoirseachta Náisiúnta, agus freagra an údaráis áitiúil orthu siúd.

Féadfaidh tú trácht a dhéanamh ar thogra údaráis áitiúil fodhlíthe a chruthú do réimsí seirbhíse áirithe, no cur ina choinne. I measc na réimsí seo tá reiligí, páirceáil, luasteorainneacha, corr-thrádáil, agus rialú madraí agus capall.

Oibríonn údaráis áitiúla lena n-úsáideoirí seirbhíse chun a gcuid riachtanas a thuiscint, seirbhísí a athdhearadh agus bealaí a fhorbairt chun rochtain ar sheirbhísí údaráis áitiúil a fheabhsú agus seirbhísí údaráis áitiúil níos fearr a sholáthar.

Foilsíonn údaráis áitiúla cairteacha a thugann breac-chuntas ar a dtiomantas seirbhís ardchaighdeáin do chustaiméirí a sholáthar, freagrachtaí na gcustaiméirí agus iad ag úsáid seirbhísí, agus an méid a fhéadfaidh tú a dhéanamh mar chustaiméir sa chás go bhfuil tú míshásta le caighdeán na seirbhíse a chuirtear ar fáil duit.

Foilsíonn údaráis áitiúla ainmneacha, faisnéis teagmhála agus páirtithe polaitiúla comhairleoirí ar láithreáin ghréasáin údarás áitiúil agus i bhfoilseacháin éagsúla.

Foilsíonn údaráis áitiúla treoracha ina leagtar amach a gcaighdeáin maidir le seachadadh seirbhíse do chustaiméirí, conas a dhéanfaidh siad monatóireacht ar sheirbhís agus í sin a fheabhsú, freagrachtaí na gcustaiméirí agus iad ag úsáid seirbhísí údaráis áitiúil, agus conas is féidir gearán a dhéanamh.

Féadfaidh tú gearán i scríbhinn a sheoladh chuig an údarás áitiúil má mheasann tú gur caitheadh go héagórach leat nó nár caitheadh leat i gcomhréir le cairte sheirbhíse do chustaiméirí an údaráis áitiúil.

Freagraíonn údaráis áitiúla d’iarrataí ó chomhairleoirí agus ó chomhaltaí an Oireachtais thar ceann bhaill an phobail faoi sheirbhísí údaráis áitiúil ar mian leo rochtain a fháil orthu nó a d’fhéadfadh dul i bhfeidhm orthu.

Freagraíonn údaráis áitiúla d’iarrataí ó chustaiméirí amhail conas iarratas a dhéanamh ar sheirbhís, íoc as seirbhís, saincheist a thuairisciú, breathnóireacht a dhéanamh nó faisnéis seirbhíse a fháil.

Féadfaidh údaráis áitiúla tairseacha ar líne a sholáthar inar féidir leat páirt a ghlacadh sa phróiseas comhairliúcháin phoiblí. Is féidir é seo a dhéanamh trí chlárú chun comhairliúcháin oscailte nó comhairliúcháin atá le teacht a fheiceáil nó a chuardach, nó trí bhreathnóireacht a chur isteach.

Féadfaidh údaráis áitiúla, i dteannta le páirtithe leasmhara eile, pleananna a ullmhú chun an Ghaeilge a fhorbairt, a chaomhnú agus a chur chun cinn. Féadfaidh tú ionchur a bheith agat sna pleananna trí chomhairliúchán.

Ullmhaíonn údaráis áitiúla scéimeanna teanga chun seirbhísí a sholáthar trí mheán na Gaeilge. Féadfaidh tú ionchur a bheith agat sna scéimeanna trí chomhairliúchán.

Ullmhaíonn údaráis áitiúla pleananna cúig bliana chun a bhfís, a mbeartais agus a gcuspóirí a leagan amach maidir le treoir fhadtéarmach an údaráis áitiúil. Féadfaidh tú ionchur a bheith agat sna pleananna trí chomhairliúchán.

Foilsíonn údaráis áitiúla loga nochtaithe chun sonraí a sholáthar faoi gach iarratas um Shaoráil Faisnéise neamhphearsanta a fhaigheann siad agus an cinneadh mar fhreagairt ar na hiarratais sin.

Ní mór duit scríobh chuig an údarás áitiúil chun cead a iarraidh maidir le faisnéis earnála poiblí atá aige a theastaíonn uait a úsáid a scaoileadh agus a athúsáid.

Féadfaidh tú iarratas a sheoladh chuig an údarás áitiúil chun rochtain a fháil ar do shonraí pearsanta, chun a sheiceáil an bhfuil sonraí ann fút, chun eolas a fháil faoi ábhar agus foinse na sonraí pearsanta, agus do shonraí pearsanta a nuashonrú, a cheartú nó a scriosadh.

Freagraíonn údaráis áitiúla d’Oifig an Ombudsman maidir le gearáin ón bpobal a bhaineann le saincheisteanna gan réiteach leis an údarás áitiúil, amhail moill mhíchuí i ndáil le mainneachtain beart a dhéanamh maidir le hábhair údaráis áitiúil.

Féadfaidh tú iarratas a sheoladh chuig an údarás áitiúil chun rochtain a fháil ar thaifid oifigiúla. Féadfaidh tú a iarraidh freisin go ndéanfar do thaifid phearsanta a leasú nó a scriosadh má tá siad mícheart nó míthreorach. Tá sé de cheart agat cúiseanna a iarraidh maidir le cinntí a rinne an t-údarás áitiúil a théann i bhfeidhm ort, agus an ceart achomharc a dhéanamh i gcoinne an chinnidh.

Foilsíonn údaráis áitiúla scéimeanna chun a dtiomantas maidir le faisnéis a chur ar fáil don phobal lasmuigh d’fhaisnéis a chuirtear ar fáil faoin dlí um Shaoráil Faisnéise. Cuimsíonn sé seo faisnéis faoi struchtúr an údaráis áitiúil agus a bhainistíocht, na seirbhísí a sholáthraíonn sé, cinntí agus faisnéis airgeadais.

Féadfaidh tú a iarraidh ar údarás áitiúil seirbhísí a sholáthar trí mheán na Gaeilge.

Tacaíonn údaráis áitiúla le comhairleoirí ina ról mar ionadaithe tofa agus mar lucht déanta beartas trí fhaisnéis a sholáthar faoi sheirbhísí údaráis áitiúla ó lá go lá, trí fhreagairt do cheisteanna agus réamhorduithe, agus trí thacú lena gcuid oibre ar choistí comhairle.

Tacaíonn údaráis áitiúla leis an gCathaoirleach agus leis an méara trí chuirí chuig ócáidí a bhainistiú, toscaireachtaí agus fáiltithe cathartha a óstáil, agus tacú le gnó oifigiúil na hoifige.

Comhordaíonn údaráis áitiúla cruinnithe chun comhairleoirí a éascú chun vótáil i dtoghcháin an tSeanaid agus chun ainmniúcháin d’iarrthóirí a chur ar aghaidh do thoghcháin uachtaránachta.

Tacaíonn údaráis áitiúla le ceapadh cróinéirí chun cúis básanna tobann agus gan mhíniú a imscrúdú agus deimhnithe báis a eisiúint chuig an neasghaol.

Féadfaidh údaráis áitiúla tuarascálacha agus faisnéis ar chúrsaí corparáideacha a sholáthar do ranna rialtais agus do ghníomhaireachtaí eile.

Féadfaidh údaráis áitiúla faisnéis ar shláinte agus sábháilteachta a sholáthar do ranna rialtais agus do ghníomhaireachtaí eile.

Bailíonn údaráis áitiúla sonraí corparáideacha agus tugann siad do ghníomhaireachtaí ábhartha iad.

Bailíonn údaráis áitiúla sonraí sláinte agus sábháilteachta agus tugann siad do ghníomhaireachtaí ábhartha iad.